Hulp bij beweging en gezonde leefstijl bevordert herstel patiënten Jeroen Bosch Ziekenhuis

Patiënten in het ziekenhuis zijn gebaat bij een snelle en verantwoorde inzet van beweging en een gezondere leefstijl. Het Jeroen Bosch Ziekenhuis zet in samenwerking met GGD Hart voor Brabant in op herstel bevorderende en preventieve zorg met beweeg cafés en een leefstijlloket voor klinische en poliklinische patiënten. Met oog voor de mens en niet alleen de kwaal.

Door Marjolijn van Spaandonk

Bij gezondheidsklachten wordt er al snel medicatie ingezet om ze te verhelpen, terwijl de oplossing vaak ook zit in een gezondere leefstijl. De bewustwording hiervan is een cultuuromslag voor zowel de patiënt als de zorgprofessionals. “Het is niet alleen verzorgen en verzorgd worden”, legt Miriam de Werd (46), beleidsmedewerker GGD Hart voor Brabant en Jeroen Bosch Ziekenhuis uit. “Het is belangrijk om ook interactief te kijken naar wat de patiënt zelf kan om het herstel te bevorderen en complicaties te voorkomen.” In het Jeroen Bosch Ziekenhuis heeft Miriam in samenwerking met verschillende partijen een aantal succesvolle projecten op het gebied van dit thema opgezet.

Beweegcafés
Door de hele dag in bed liggen verdwijnt veel spiermassa die zeker op hogere leeftijd niet of nauwelijks weer terugkeert. Bovendien gaat het ten koste van de zelfredzaamheid en het herstel. “Het is daarom belangrijk om de ligduur op een verantwoorde manier zo kort mogelijk te maken. En dat begint met in beweging komen, in de breedste zin van het woord. Aan tafel gaan zitten om te eten, naar het toilet lopen, koffie halen en de gordijnen opendoen zijn voorbeelden van laagdrempelige manieren om in beweging te komen. Daarbij vergroot het de zelfredzaamheid en het gevoel van eigenwaarde. Uit routine worden deze taken vaak uitgevoerd door verpleegkundigen, maar zorgen voor een patiënt betekent ook dat je niet alles uit handen moet nemen.”

Afhankelijk van de afdeling en wat passend is voor de patiënt en verpleegkundigen wordt er gekeken op welke manier beweging kan worden gestimuleerd. Zo zijn er in het Jeroen Bosch Ziekenhuis beweegroutes en beweegborden aangebracht, en kunnen nierpatiënten fietsen tijdens de dialyse. Voor mensen die langer in het ziekenhuis verblijven wordt er eenmaal per week een beweegcafé georganiseerd door Sportkunde studenten. In afstemming met fysiotherapeuten van de afdeling wordt er gekeken naar een passend beweegprogramma, afgestemd op de aandoening en belastbaarheid van de patiënt. “Het beweegcafé helpt mensen niet alleen sneller op de been, het heeft ook een sociale functie doordat mensen elkaar ontmoeten. Soms weerhoudt angst mensen ervan om te bewegen. Maar bewegen betekent niet meteen sporten, dat begint al met een oefening in bed of een wandeling.” Het Jeroen Bosch Ziekenhuis gaat nu ook van start met een pilot waarbij het wachten op een medisch specialist zelfs geen beperking hoeft te zijn. “Bewegen gaat voor, tot je een belletje krijgt en de specialist daadwerkelijk aan het bed staat. Samen met een buurtsportcoach proberen we mensen ook in de thuissituatie in beweging te houden.”

Samen Gezond Spreekuur
Poliklinische bezoekers met een leefstijl gerelateerde aandoening zoals overgewicht, een hoge bloeddruk, pijnklachten en slapeloosheid zijn gebaat bij een gezondere manier van leven. Om daarin gerichte ondersteuning te bieden worden zij doorverwezen naar het Samen Gezond Spreekuur. Samen met verpleegkundigen, de GGD en een leefstijlcoach wordt de problematiek grondig geanalyseerd en een plan van aanpak voor drie maanden gemaakt. Daarbij wordt er niet alleen gekeken naar de kwaal maar ook naar de mens. “Een gedragsverandering is het moeilijkste wat er is. Daarom is het belangrijk om te kijken waartoe de patiënt is staat is, waar de ambitie ligt en waarover hij of zij regie heeft. Voor de intrinsieke motivatie moeten ook de randvoorwaarden zoals zingeving en de doelstelling kloppen.” De oorzaken van een ongezonde leefstijl zijn heel verschillend. Maatwerk in verandering heeft dan ook de grootste slagingskans. Als voorbeeld noemt Miriam een oudere dame met overgewicht als problematiek. Het verlies van haar man en het feit dat haar dochters ver weg woonden, gaf haar veel verdriet. Rouwbegeleiding en hulp om haar dochters te ontmoeten geeft haar leven een positieve wending. Door met rijlessen te starten krijgt ze in de toekomst zelf meer mogelijkheden haar dochters regelmatig te zien en zit zij veel beter in haar vel. Dat geldt ook voor een client die werkzaam was in de horeca. De vele late diensten en stress waren de oorzaak van overgewicht. Een carrière switch biedt nu ruimte voor een gezondere leefstijl met voldoende ruimte voor sport en regelmatiger eten. “Een positieve gezondheid zit in veel meer dan alleen voeding en bewegen. Een kleine verandering op het ene gebied brengt een andere verandering teweeg.” Driekwart van de doorverwezen cliënten houdt na de interventie vast aan een gezonde leefstijl. Dat maakt het Samen Gezond Spreekuur een groot succes.

Wil je graag meer weten over het Samen Gezond Spreekuur of de beweegcafés?
Neem dan contact op met Miriam de Werd via telefoonnummer 06-20832252 of stuur een mail naar m.d.werd@jbz.nl