Hoe je verder gaat als één van je maatjes, die ook chronisch ziek is, overlijdt

Iemand die precies weet wat je doormaakt en je daardoor net iets meer kan bieden dan je andere vrienden: voor Tricia was dat Dave. Zij een dertiger, hij een gepensioneerde: totaal verschillende personen, maar beiden chronisch ziek. Deze zomer overleed Dave, en schrijft Tricia deze brief aan hem én jou – een ode aan vrienden in moeilijke tijden.

“Chronisch ziek zijn is iets heel raars: van de ene op de andere dag kan het opeens onderdeel van je leven zijn. De ziekenhuisafspraken, medicijnen, operaties, die meedogenloze spanning die het met zich mee kan brengen… je kan je niet voorstellen hoe het is, tenzij je het zelf hebt meegemaakt. Natuurlijk kunnen mensen met je meeleven, maar alleen iemand die ook chronisch ziek is kan écht begrijpen hoe het is om te leven in een ernstig ziek lichaam.

Voor mij is dat Dave. En op het eerste oog is het totaal onlogisch dat wij vrienden zijn. Stel je dit voor: ik ben het type Jessica, het schattige, klunzige, creatieve meisje uit de serie ‘New Girl’, en hij is Jethro Gibbs, de analytische, serieuze en onderzoekende agent uit ‘NCIS’. Ik hou van cocktails en jurkjes met stippen en hij van vodka en vissen. Naast onze gemeenschappelijke liefde voor honden zijn we complete tegenpolen.

We kennen elkaar al ons hele leven, want Dave en zijn gezin zijn goede vrienden van mijn ouders. En de laatste jaren is hij ook één van mijn dierbaarste vrienden geworden. Beiden hebben we een slechte blaas, en al die frustratie over onze urologische problemen schept toch een band. Na mijn eerste operatie begonnen we elkaar cadeaus te sturen als oppeppertje dat we het ziekenhuis weer overleefd hadden. Een gek paar hondensokken, koekjes in de vorm van een stethoscoop, noem maar op.

Onze gesprekken gaan vaak als volgt: ‘Hoe is ‘ie?’ ‘Niet slecht hoor, met jou?’ Dan kijkt ie me aan met een grijns en die onderzoekende blik van een agent in z’n ogen en vraagt: ‘Maar hoe gaat het écht met je?’ Dan zucht ik diep en vertel ik hem alles. Hij knikt en vertelt dat hij het begrijpt, en ik weet dat dat echt zo is. We hebben zo onze eigen taal, die iemand die niet chronisch ziek is gewoon niet kan begrijpen.

De band tussen Dave en mij is uniek, maar ik weet zeker dat er meer mensen zijn met een chronische ziekte die ook zo’n maatje hebben. Of dit nou online is of iemand uit het ‘echte’ leven, via je sportclub, therapiegroep, een collega of vriend of familielid: we zoeken mensen uit die ons en onze situatie begrijpen. Daardoor voelen we ons gezien en gewaardeerd, en krijgen we steun in zware tijden, bijvoorbeeld als we ziek zijn.

Maar uiteindelijk vecht iedereen zijn eigen strijd. Zelfs de meest lieve, toegewijde vriend kan dat niet voor je doen. Deze zomer is Dave overleden. Na drie verschillende vormen van kanker, meerdere infecties en hartproblemen, kon hij gewoon niet meer. We zijn niet onverslaanbaar en onsterfelijk, hoe graag we dat soms ook zouden willen.

Ik vond het heel zwaar om hem een soortgelijk gevecht te zien doormaken, dat hij moest verliezen. Het is moeilijk om mezelf niet met hem te vergelijken. En het is al helemaal moeilijk om alleen door te moeten gaan. Maar ik leef nog, en jij die dit leest ook, en dus moeten we niet opgeven. En ons inzetten voor meer onderzoek en behandelingen. We kunnen mensen die net van de dokter een diagnose hebben gekregen steunen, en ze laten weten dat ze niet alleen zijn. En als ze dan zeggen: ‘Vandaag is een slechte dag’, dan kunnen we hen serieus nemen en niet hun gevoelens wegwuiven. Want uiteindelijk weten wij precies hoe ze zich voelen. We kunnen hun onze tips geven hoe wij de dag door komen – en laten weten dat ze er nooit alleen voor staan. Al is het alleen al ter ere van iedereen die er ooit voor ons is geweest.

Dave bijvoorbeeld. Ik hou van je Dave. En vandaag gaat het goed!

Liefs, Tricia”