Thijs van den End: “Maak de sprong in het diepe”

Thijs van den End is al zijn hele leven met sport bezig. Hij begon met voetbal en ging later in zijn jeugd verder met atletiek. Toen hij op zijn elfde last van zijn knie kreeg veranderde zijn leven compleet. Wat eerst nog een probleem aan zijn knieschijf leek, bleek een tumor te zijn. Amputatie van zijn been bleek de enige optie. In zwemmen vond hij een manier om met zijn nieuwe lichaam om te gaan en vooral ook te ontdekken hoe hij daar alles uit kan halen.

“Het is toen eigenlijk allemaal bizar snel gegaan”, vertelt Thijs over de operatie die zijn leven veranderde. “Ik kwam terug van vakantie en had ineens last van mijn knie. Ze dachten eerst dat het een sportblessure was, maar het werd alleen maar erger. Toen bleek dat mijn groeischijf van zijn plaats ging. Daarvoor moest ik onder het mes en toen kwamen ze erachter dat daar een kwaadaardige tumor zat.”

Leren zwemmen met één been

Daardoor moest bij de pas twaalfjarige Thijs zijn been worden geamputeerd en de kanker moest nog worden bestreden met 18 chemokuren. “Daarna begon ik met revalideren met opnieuw leren lopen met prothese.” De atleet in hem wilde al snel van leren lopen naar weer rennen. Hij was ook nieuwsgierig of hij met één been kon leren zwemmen. “In een klein zwembad van een sportschool heb ik dat in een veilige omgeving met mijn ouders en zusje kunnen uitproberen, zonder dat andere mensen me zouden zien. Dan geef jezelf echt letterlijk bloot. Dat durfde ik niet. Ik was toch nog wel onzeker over mijn nieuwe lichaam.”

Gevoel van vrijheid

Van die eerste duik in het zwembad maakte hij later op aanraden van zijn buurjongen de stap naar wedstrijdzwemmen. “Hij zwom al en had als coach Kasper Engel, die zelf in een rolstoel zat en naar de Paralympische Spelen was geweest. Mijn buurjongen dacht: als mijn coach kan zwemmen dan kan Thijs dat ook. Toen ben ik met hem later bij de training meegegaan om het te proberen.”

De gewichtloosheid in het water gaf hem al snel een lekker gevoel en de wedstrijden gaven hem een nog beter gevoel. “Toen ik wedstrijden won van mensen met twee benen voelde dat toch als een soort vrijheid, waardoor ik mijn beperking enigszins kon vergeten.” Zijn mooiste prestatie vindt hij het EK zwemmen in 2018, waar hij zilver op de 100 meter rugslag behaalde en brons op de 4 x 100 m wissel estafette.

Overstap naar zitvolleybal

Vorig jaar besloot Thijs te stoppen met zwemmen om ook meer aandacht aan zijn studie aan de Johan Cruyff University te richten. Stoppen met sporten was voor hem geen optie en hij vond dan ook snel een nieuwe sport om zich met net zoveel overgave op te richten: zitvolleybal. “Dat is natuurlijk compleet iets anders. Het is een teamsport, met een bal en op nog eens op het droge. Dat maakt het leuk omdat je helemaal op nul begint. Nu kan ik in korte tijd progressie boeken omdat het allemaal nieuw is.”

Thijs van den End bij het EK Zitvolleybal 2021. Foto: Fatma Gür

Die vooruitgang zag hij zelf en bondscoach Hans Mater, die hij nog kende vanuit revalidatiecentrum De Hoogstraat, ook in zijn nieuwe sport. Afgelopen maand mocht hij al mee naar het EK zitvolleybal in Turkije. “Dat ik binnen een jaar al naar zo’n groot toernooi mocht was natuurlijk mooi om mee te maken!”

Positiever zelfbeeld

Behalve de vele prestaties als topsporter ziet hij dat sport hem veel meer heeft gebracht in zijn leven. “Ik denk voornamelijk dat het zwemmen mij fysiek sterker heeft gemaakt. Dat zorgde dat ik mij in het dagelijks leven makkelijker kon voortbewegen met een prothese. En daarnaast gaf het mij ook een positiever zelfbeeld: je kan laten zien hoe goed je in iets bent.” De onzekerheid waar hij vlak na de amputatie nog last van had werd door het sporten ook langzaam minder. “Je bent gewoon hard aan het trainen en je ziet wat er mogelijk is met je lichaam. Dat geeft wel een boost.”

Hij zou daarom iedereen met een beperking vooral aanraden gewoon iets van sport te proberen. “Om de metafoor van het zwemmen te gebruiken: je moet gewoon de sprong in het diepe maken. Kijk wat je leuk vindt en probeer dat gewoon. Laat je vooral niet door iets of iemand tegenhouden.”

Thijs weet dat dit makkelijk is gezegd dan gedaan. “Het lijkt enger dan het is. Sport kan je zoveel mooie dingen brengen, dus het is zonde om het niet te proberen!”

Foto boven: Alicja Królikowska